Spis treści
Artykuły i rozprawy
Ryszard Kasperowicz (Lublin), „Mocą wewnętrznej retoryki”. Shaftesbury i jego idea krytyki kultury na przykładzie „Soliloquy, or an Advice to an Author” 11
Résumé 30
Katarzyna Lisiecka (Poznań), Pierwsza komedia Goethego. Od farsy do komedii w stylu klasycystycznym 31
Résumé 72
Dariusz Dolański (Zielona Góra), Jan Naumanski. W kręgu prekursorów polskiego oświecenia 75
Résumé 93
Bogusław Pfeiffer (Zielona Góra), Królewski panteon sławy. Stanisławowskie wnętrza reprezentacyjne: Pokój Marmurowy, Biblioteka Zamkowa i Sala Rycerska, w utworach Adama Naruszewicza i Jana Pawła Woronicza 95
Résumé 122
Zofia Rejman (Warszawa), Projekt kultury zamkniętej. „O klasyczności i romantyczności tudzież o duchu poezji polskiej” Kazimierza Brodzińskiego 125
Résumé 149
Dorota Samborska-Kukuć (Łódź), Tekla Wróblewska z Dzisny — zapomniana literatka późnego oświecenia 151
Résumé 166
Marian Ptaszyk (Toruń), Recenzje i wypisy w czasopismach polskich w pierwszych latach XIX wieku (rekonesans) 167
Résumé 193
Stanisław Roszak (Toruń), Historyk kultury na rozdrożu, czyli w poszukiwaniu oświecenia 195
Résumé 204
Noty o autorach 207
Recenzje i noty
Franciszka Urszula Radziwił, Wybrannyja twory. Układannie Siargieja Kawalewa, pradmowa Żanny Niekraszewicz-Karotkaj i Natalii Rusieckaj, kamientar Siargieja Kawalewa, Natalii Gardzienki, ¯anny Niekraszewicz-Karotkaj, „Biełaruski knigazbor”, Prapilei, Mińsk 2003; Żanna Wacławauna Niekraszewicz-Karotkaja, Niaswiżskaja Mielpamiena: dramaturgija Franciszki Urszuli Radziwił, EHU, Prapilei, Mińsk 2002 (Barbara Judkowiak) 211
Wojciech Kaliszewski, Kto królem będzie, czy Polak i który? Wiersze elekcyjne ostatniego bezkrólewia 1763-1764. Wydawnictwo DiG, Warszawa 2003 (Katarzyna Wąsala) 223
Melchior Starzenski, Wiersze zebrane. Zgromadziła i opracowała Elżbieta Aleksandrowska. Biblioteka Badan nad Wiekiem Osiemnastym. źródła, nr I, Collegium Columbinum, Warszawa-Kraków 2004 (Tomasz Chachulski) 227
Adam Stanisław Krasiński, biskup kamieniecki, Listy do Urszuli z Morsztynów Dembińskiej (1789-1790). Opracowała Alicja Falniowska-Gradowska, Stowarzyszenie Kultura i Natura im. Jana Gwalberta Pawlikowskiego, Biblioteka Stowarzyszenia „Kultura i Natura”, t. V, Kraków 2004 (Jerzy Kowecki) 228
Johann Gottfried Herder, Dziennik mojej podróży z roku 1769. Przełożyła Magdalena Kurkowska, opracowanie i posłowie Tadeusz Namowicz, Wydawnictwo Borussia, Olsztyn 2002 (Agata Roćko) 235
Anna Grześkowiak-Krwawicz, Zabaweczka. Józef Boruwłaski – fenomen natury, szlachcic, pamiętnikarz. Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2004 (Agata Roćko) 239
W kręgu oświeceniowej parodii. Stéphanie Felicité de Genlis, Przepierzenie. Komedia w jednym akcie; Jan Potocki, Kalendarz starych mężów. Parodia Przepierzenia (z Teatru pani de Genlis). Opracował i wstępem poprzedził Janusz Ryba, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2004 (Teresa Kostkiewiczowa) 242
Stanisław Janeczek, Logika czy epistemologia? Historycznofilozoficzne uwarunkowania nowożytnej koncepcji logiki. Wydawnictwo KUL, Lublin 2003 (Marian Skrzypek) 243
Rzeczpospolita wielu wyznań. Materiały z międzynarodowej konferencji, Kraków 18-20 listopada 2002. Pod red. Adama Kaźmierczyka, Andrzeja K. Link-Lenczowskiego, Mariusza Markiewicza i Krystyna Matwijowskiego, Księgarnia Akademicka, Kraków 2004 (Wojciech Kriegseisen) 245
Stanisław Salmonowicz, Prusy Królewskie w XVII-XVIII wieku. Studia z dziejów kultury. Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2002 (Jerzy Dygdała) 249
Maciej Forycki, Anarchia polska w myśli Oświecenia. Francuski obraz Rzeczypospolitej szlacheckiej u progu czasów stanisławowskich. Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2004 (Piotr Ugniewski) 252
Maciej Janik, Polskie kalendarze astrologiczne epoki saskiej. Wydawnictwo DiG, Warszawa 2003 (Wojciech Kaliszewski) 254
Karl Vocelka, Glanz und Untergang der höfischen Welt. Repräsentation, Reform und Reaktion im habsburgischen Vielvölkerstaat (Östrerreichishe Geschichte 1699-1815, Hrsg. Herwig Wolfram). Verlag Carl Ueberreuter, Wien 2001 (Jerzy Dygdała) 257
Darrin M. McMahon, Enemies of the Enlightenment. The French Counter-Enlightenment and the Making of Modernity. Oxford University Press, Oxford-New York 2002 (Martyna Deszczyńska) 266
Jerzy Lukowski, The European Nobility in the Eighteenth Century. Palgrave Macmillan, Basingstoke 2003 (Anna Grześkowiak-Krwawicz) 280
Liberté: Héritage du Passé ou Idée des Lumières? Freedom: Heritage of the Past or an Idea of the Enlightenment? Red. Anna Grześkowiak-Krwawicz, Izabella Zatorska, Biblioteka Badan nad Wiekiem Osiemnastym. Studia, nr I, Collegium Columbinum, Kraków-Warszawa 2003 (Marian Skrzypek) 284
Polonia 1795 — Venezia 1797. Morte ed eredità di due repubbliche, a cura di Hanna Osiecka-Samsonowicz, in collaborazione con Agnieszka Rabinska, Istituto d’Arte dell’Accademia Polacca delle Scienze (IS PAN), Centro Studi bulla Tradizione Classica dell'Università di Varsavia (OBTA UW), Warszawa 2002 (Magdalena Górska) 292
Izabella Zatorska, Discours colonial, discours utopique. Témoignages français sur la conquęte des antipodes. XVII-XVIIIe siècles. Zakład Graficzny UW, Warszawa 2004 (Marian Skrzypek) 296
Janina Kamińska, Universitas Vilnensis. Akademia Wileńska i Szkoła Główna Wielkiego Księstwa Litewskiego, 1773-1792. Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Pułtusk-Warszawa 2004 (Kalina Bartnicka) 305
Martyna Deszczynska, „Historia sacra” i dzieje narodowe. Refleksja historyczna lat 1795-1830 nad rolą religii i Kościoła w przeszłości Polski. Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2003 (Richard Butterwick) 311
Anna Łysiak-Łątkowska, Religia i Kościół Rzymskokatolicki w myśli polskiego Oświecenia. Pomorska Akademia Pedagogiczna w Słupsku, Słupsk 2003 (Richard Butterwick). 319
Andrzej J. Zakrzewski, Stanisława Leszczynskiego „Idea wiecznego pokoju”. Biblioteka Tradycji Literackich, nr XXII, Collegium Columbinum, Kraków 2003 (Jerzy Dygdała) 324
Ignacy Chrzanowski, Historia literatury polskiej. Tom 2: Literatura Polski porozbiorowej. Część 1: Klasycyzm I połowy XIX wieku. Opracował Wacław Walecki, Biblioteka Tradycji Literackich, nr XXV, Collegium Columbinum, Kraków 2004 (Wiesław Pusz) 329
Historia literatury polskiej w dziesięciu tomach. Tom IV: Oświecenie. Część pierwsza i Część druga. Wydawnictwo SMS, Bochnia-Kraków-Warszawa, b.r. (Teresa Kostkiewiczowa) 333
La fiction en prose 1760-1820 dans les littératures de l’Europe occidentale, centrale et orientalne. Textes réunis par Hana Voisine-Jechova, L’Harmattan, Paris 2003 (Izabella Zatorska) 338
Zdzisław Libera, Od Sejmu Czteroletniego do Napoleona. Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, Warszawa 2004 (Zofia Rejman) 339
Jadwiga Miszalska, „Kolloander wierny” i „Piękna Dianea”. Polskie przekłady włoskich romansów barokowych w XVII wieku i w epoce saskiej na tle ówczesnych teorii romansu i przekładu. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 2003 (Iwona Maciejewska) 344
Stanisław Konarski. Pedagog — polityk — filozof. Mowa o potrzebie kształtowania od najmłodszych lat uczciwego i dobrego obywatela. Materiały z konferencji naukowej, Uniwersytet Warszawski 2001. Pod red. Jadwigi Ziętarskiej, wydano nakładem Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2004 (Tomasz Chachulski) 352
Stanisław Roszak, Archiwa sarmackiej pamięci. Funkcje i znaczenie rękopiśmiennych ksi¹g „silva rerum” w kulturze Rzeczypospolitej XVIII wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Torun 2004 (Agata Roćko) 354
François Rosset, Dominique Triaire, Jean Potocki. Editions Flammarion, Paris
2004 (Teresa Kostkiewiczowa) 356
Roman Dąbrowski, Poemat heroikomiczny w literaturze polskiego oświecenia. Księgarnia Akademicka, Kraków 2004 (Wiesław Pusz) 360
Marek Nalepa, Rozpacz i próby jej przezwyciężenia w poezji porozbiorowej (1793-1806). Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2003 (Marcin Cieński) 361
Irena Kadulska, Akademia Połocka. Ośrodek kultury na Kresach 1812-1820. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2004 (Dobrochna Ratajczakowa) 366
Wiesław Pusz, Oświeceni i nie tylko. Oficyna Wydawnicza Tercja, Łódź 2003
(Andrzej Krzysztof Guzek) 373
Kazimierz Ossowski, Prasa Księstwa Warszawskiego. Biblioteka Narodowa. Instytut Książki i Czytelnictwa (Z Dziejów Kultury Czytelniczej w Polsce, 16), Warszawa 2004 (Zbigniew Goliński) 375
Dorota Samborska-Kukuć, Z dziejów kultury literackiej północno-wschodniego pogranicza. Jan Onoszko poeta przełomu XVIII i XIX wieku. Biblioteka Tradycji Literackich, nr XXVI, Collegium Columbinum, Kraków 2003 (Wojciech Kaliszewski) 379
Andrzej Józef Baranowski, Koronacje wizerunków maryjnych w czasach baroku. Zjawisko kulturowe i artystyczne. Instytut Sztuki PAN, Zamek Królewski w Warszawie, Arx Regia, Warszawa 2003 (Magdalena Górska) 381
Marzena Królikowska-Dziubecka, Podróże artystyczne Jana Chrystiana Kamsetzera (1776-1777; 1780-1782) architekta w służbie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2003 (Magdalena Górska) 386
Michel Brix, Sade et les félons. La Chasse au snark. Seria „Critique” (7), Jaignes 2003; Donald Thomas, Markiz de Sade. Świat Książki. Seria „Niezwykli *Nieprzeciętni * Niezapomniani”, Warszawa 2003 (Izabella Zatorska) 388
„Zeszyty Staszicowskie” z. 4, Piła 2004 (Marian Skrzypek) 390
„Dix-huitième siècle”, revue annuelle publiée par la Société française d’étude du XVIII si ècle, n o 35: L’épicurisme. PUF, Paris 2003 (Izabella Zatorska) 392
20 (2004)